In longitudinem dierum                home

 

Uit het misrepertoire volgt hieronder het slot van het offertorium “Deus enim firmavit” in verschillende aangepaste muzieknotaties. (Voor een ander voorbeeld zie Angelis suis.)

 

Mont-Renaud, 10e eeuw, handschrift in privé bezit, PM 16 (1955)

 

boven het woord "dierum" was onvoldoende ruimte om de muzieknotatie van het lange melisma uit te schrijven, zodat dit in de marge van het handschrift werd genoteerd:

 

Laon, 10e eeuw, Bibliothèque Municipale 239, PM 10 (1909)

 

Chartres, 10e eeuw, Bibliothèque Municipale 47 (vernietigd in de tweede wereld oorlog), PM 11 (1912)

 

Einsiedeln, 10e eeuw, Stiftsbibliothek 121, PM 4 (1894)

 

Bologna, begin 11e eeuw, Rome Biblioteca Angelica 123, PM 18 (1969)

 

Dijon, ca. 1025, Montpellier bibliothèque de l'école de médecine H 159, PM 7-8 (1901-05)

 

Albi, vóór 1079, Paris Bibliothèque Nationale lat. 776

 

Beneventum, ca. 1100, Benevento Biblioteca Capitolare 34, PM 15 (1937)

 

Klosterneuburg, midden 12e eeuw, Graz Universitätsbibliothek 807, PM 19 (1974)

 

Offertoriale, Carl Ott, Tournai 1935

 

oud-romeins, Monumenta Monodica Medii Aevi Bd II, Kassel 1970

 

Offertoriale Triplex, Solesmes 1985

 

Fluxus, sinds 1996

 

Braille:

 

gesproken bladmuziek in mp3 In longitudinem dierum

 

“In longitudinem dierum” is het slot van “Deus enim firmavit”. Dit gezang is een offertorium, een stuk dat werd gezongen in de Mis tijdens de processie waarin de vruchten van het land als offergaven werden aangedragen. Met Kerst waren er traditioneel drie missen, 's nachts, bij het aanbreken van de dag en 's ochtends. Dit offertorium komt uit de dageraadsmis van Kerst maar kan ook gevonden worden op de eerste zondag na Kerst en op 14 september. De tekst van dit offertorium is genomen uit psalm 93(92) en luidt:

 

Deus enim firmavit orbem terrae, qui non commovebitur: Parata sedes tua, Deus, ex tunc: a saeculo tu es. V. Dominus regnavit, decorem induit: induit Dominus fortitudinem, et praecinxit se virtute. V. Mirabilis in excelsis Dominus: testimonia tua credibilia facta sunt nimis: domum tuam decet sancta, Domine, in longitudinem dierum.

 

In vertaling:

 

Vast staat de wereld, zij wankelt niet, en vast staat van oudsher uw troon, u bent van alle eeuwigheden. V. De Heer is koning, met hoogheid is hij bekleed, de Heer is met macht bekleed en omgord. V. Hoog in de hemel is de machtige Heer. Uw uitspraken zijn betrouwbaar. Heiligheid is van uw huis het sieraad, Heer, tot in lengte van dagen.

 

Vanaf de 10e eeuw zijn in de meeste middeleeuwse handschriften meer dan 100 offertoria bewaard gebleven. Sinds in de 13e eeuw de offerprocessies werden bekort en geformaliseerd werden ook de offertoria drastisch ingekort; alle verzen werden eruit verwijderd. Maar vooral in deze verzen is het ingewikkeldste en muzikaal interessantste deel van het gregoriaans te vinden. In de liturgie zoals die eind 19e eeuw door de monniken van Solesmes werd ge(her)introduceerd zijn de offertoriumverzen niet opnieuw opgenomen. In 1935 publiceerde Carl Ott meer dan 100 offertoria met de traditionele verzen in zijn Offertoriale. Op de reconstructies van Ott bestaat echter de nodige kritiek. Als een compendium bij het Graduale Triplex en gebaseerd op Ott werd in 1985 het Offertoriale Triplex gepubliceerd. Niettemin worden in de hoofdstroom van het gregoriaans sinds de 13e eeuw de offertoriumverzen nergens meer gezongen.

 

Voor een beter begrip van versieringen en vocale stijl, d.w.z. voor een "authentiekere" uitvoeringspraktijk van het gregoriaans, zijn deze offertoriumverzen van groot belang. Vijf van deze offertoria (met volledige verzen) uit het graduale van Einsiedeln (10e eeuw, Stiftsbibliothek 121) kunt u in fluxus-notatie hier vinden.

 

home